Podział udziałów w firmie po śmierci wspólnika – jak przebiega?
Śmierć udziałowca spółki lub jej właściciela nierzadko rodzi pytania dotyczące prawnych następstw tego przykrego zdarzenia oraz kwestii związanych z dziedziczeniem udziałów w firmie przez spadkobierców. Zapoznanie się z zasadami warunkującymi ten proces pozwoli później na jego łatwiejsze pokonanie i pozwoli uniknąć niepotrzebnego stresu.
Jak wygląda podział udziałów własności gospodarczej po śmierci jednego ze wspólników?
Udziały w spółce, podobnie jak inne prawa i obowiązki majątkowe zmarłego, podlegają zasadom dziedziczenia ustawowego. Należy pamiętać, że w przypadku sporządzenia przez spadkodawcę testamentu, to według zapisów w nim zawartych będzie odbywał się podział majątku, gdyż dziedziczenie testamentowe ma pierwszeństwo nad dziedziczeniem ustawowym.
Odziedziczenie udziałów w spółce niekoniecznie musi być związane z przystąpieniem do niej spadkobiercy jako wspólnika. Należy bowiem wiedzieć, że dziedziczenie udziałów w spółce uwarunkowane jest również zapisami umowy spółki, które mogą dopuszczać lub wykluczać pewne działania. Dopuszcza to prawo wynikające z art.183 Kodeksu spółek handlowych.
W zależności od zapisów zawartych w umowie spółki, dokument ten może:
- umożliwiać przystąpienie spadkobierców do spółki,
- ograniczyć przystąpienie spadkobierców do spółki (np. w sytuacji, kiedy spadkodawca posiadał więcej niż jeden udział)
- wyłączyć przystąpienie spadkobierców do spółki.
Jeżeli w umowie spółki został umieszczony drugi lub trzeci z powyższych zapisów, wówczas powinny się również w niej znaleźć zapisy określające warunki spłaty na rzecz wyłączonych lub ograniczonych w udziale spółki spadkobierców. W przeciwnym wypadku wyłączenie lub ograniczenie spadkobierców będzie nieważne z mocy prawa.
Jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej, wówczas zasady dziedziczenia jej udziałów odbywają się na takich samych zasadach jak dziedziczenie prawa i obowiązków związanych z majątkiem osobistym spadkodawcy. Oznacza to, że spadkobiercy przejmują udziały zmarłego wspólnika i wstępują do spółki, stając się jej udziałowcami.
Kto i jakie działania powinien podjąć w takiej sytuacji?
Po śmierci jednego ze wspólników, spadkobiercy ustawowi lub zapisani w testamencie, stają się współwłaścicielami udziałów i powinni ustalić wspólnego przedstawiciela działającego w ich imieniu.
Kiedy zostanie dokonane postępowanie działowe określające komu i w jakiej części przypadły udziały w spółce, spadkobiercy tych udziałów zobowiązani są do zawiadomienia spółki o przejściu na nich udziałów, okazując jednocześnie pozostałym udziałowcom postanowienie sądowe o nabyciu spadku lub zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia. Dopiero po dopełnieniu powyższych formalności, spadkobierca udziałów będzie mógł wykonywać prawa i obowiązki wobec spółki.
Jakie problemy można napotkać przy podziale udziałów w firmie?
Przy podziale udziałów w firmie należy kierować się przede wszystkim zapisami umowy spółki, która określa zasady podziału udziałów pomiędzy spadkobierców.
Jedną z podstawowych kwestii, o którą udziałowcy spółki powinni zadbać jeszcze za swojego życia, jest zawarcie odpowiednich i zgodnych z prawem zapisów w umowie spółki. Jednym z poważniejszych problemów, jaki może wystąpić na etapie podziału udziałów w spółce, jest brak określenia warunków spłaty przyszłych spadkobierców w sytuacji, jeżeli umowa spółki przewiduje ograniczenie bądź wyłączenie przystąpienia spadkobierców do spółki. Obowiązkiem udziałowców spółki jest dokonanie spłaty spadkobierców, których uczestnictwo w spółce zostało całkowicie uniemożliwione lub w jakimś stopniu ograniczone. Warunki tej spłaty powinny znaleźć odzwierciedlenie w zapisach umowy spółki pod rygorem nieważności zapisów odnoszących się do wyłączenia i ograniczenia spadkobierców.
Gdzie szukać profesjonalnego wsparcia w tym zakresie?
Działalność gospodarcza w spadku wymaga podjęcia kilku istotnych decyzji mających wpływ na późniejsze funkcjonowanie firmy. Jeżeli odziedziczyłeś udziały w spółce, być może będziesz miał problem z podjęciem decyzji, co z nimi zrobić. Zachować, a może sprzedać? A jeśli chciałbyś kontynuować działalność, jakie dalsze kroki powinieneś poczynić? Często są to sytuacje, które wymagają dokładnego zastanowienia się i przeanalizowania wszystkich za i przeciw. Z tego też względu warto, aby w tym trudnym dla Ciebie procesie pokierowała Tobą doświadczona i kompetentna osoba, dzięki której będziesz mógł podjąć najlepszą dla siebie decyzję.
Działalność w spadku-przekaż sprawę w ręce specjalistów posiadających wiedzę i doświadczenie
Jeżeli odziedziczyłeś w spadku firmę lub udziały w niej, lecz przerażają Cię przepisy oraz nie wiesz, co może się wiązać z przyjęciem lub odrzuceniem spadku, a co najważniejsze- chciałbyś podjąć decyzję korzystną dla siebie, warto skorzystać z pomocy profesjonalnej firmy współpracującej z szeregiem specjalistów mogących udzielić Ci fachowej porady i wsparcia.